Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lapsana communis & Orchis mascula

fotò
fotò
Erbo-di-teté

Lapsana communis

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Erbo-di-pousso, Lasseno.

Nom en français : Lampsane commune.

Descripcioun :
Grando erbo emé de pichòti flour coumpausado jauno sènso péu. Li fru an ges d'eigreto. Li fueio, estacado emé un pecou, soun un pau larjo, en plusiour partido emé la darriero mai impourtanto (fotò). Vèn bèn dins li relarg un pau umide souto li bos e li fourèst de basso mountagno. La subsp. dóu nostre ié dison communis.

Usanço :
L'erbo-di-teté, o di-pousso s'amas mies, es estado gaubejado pèr lucha contro li cargamen de la e li "veno clauso". Fau n'en faire d'emplastro sus li teté. Es uno planto qu'èi peréu bono à manja en ensalado e que s'ameritarié d'èstre mai couneigudo.

Port : Grando erbo
Taio : 30 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Lapsana
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à avoust

Liò : Pelouso umido - Bos umido - Champ - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Lapsana communis L., 1753

fotò
fotò
Erbo-de-la-Pandecousto

Orchis mascula

Orchidaceae

Autre noum : Coulos-de-gat.

Noms en français : Orchis mâle, Satyrion mâle.

Descripcioun :
L'erbo-de-la-Pandecousto trachis dins li bos clar e li prado dins li relarg un pau umide ; se vèi pas dins li garrigo prouvençalo ounte s'atrobo soun cousin, la damisello, Orchis olbiensis. Se recounèis à sa labreto di tres partido e à soun esperoun un pau pu long.

Usanço :
Se sèmblo pas èstre utilisa au nostre, li cabosso soun emplegado en Turquìo e au Proche-Óurient pèr adouba, emé d'aigo e de sucre, lou salep, bevendo au goust de vaniho contro lou mau de garganto e la fatigo. La planto èi dicho peréu acalouranto (principe di signaturo). Ramenten que "orchis" en grè (Théophraste -372 -287) vòu dire roubignòli en raport emé li dos cabosso.

Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Orchis
Famiho : Orchidaceae


Ordre : Asparagales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 mm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Vo
Abriéu à jun

Liò : Blachiero - Iéusiero - Prado - Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Orchis mascula (L.) L., 1755

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RR
ges
C
RR
RR
CC
CC
CC

Lapsana communis & Orchis mascula

C
R
CC
R
CC
CC
CC
C

Coumpara Erbo-di-teté emé uno autro planto

fotò

Coumpara Erbo-de-la-Pandecousto emé uno autro planto

fotò